Snoeien van bomen
De mens heeft zich een plaats toegeëigend op deze wereld en vaak ten koste van de natuur. Wij wonen, werken en vervoeren ons over deze wereld en overal moet de natuur zich aanpassen. Er is dus veel minder ruimte voor bomen. Langs wegen mogen de takken niet te laag hangen. In tuinen mogen de bomen niet te groot worden. Bomen moeten veilig zijn en gevaarlijke takken dienen dan ook verwijderd te worden.
Vaak staan bomen dus op plekken waar er ingegrepen moet worden aan de boom om deze bomen toch te kunnen handhaven. Bij een juiste begeleiding in de levens cyclus van een boom is het mogelijk de levensduur van bomen flink te verlengen. Zonder onderhoud aan de bomen zouden de bomen veel eerder gekapt moeten worden.
Er zijn 2 snoei fases in de cyclus van een (stads)boom
Vanaf het begin van het leven van een boom zal duidelijk moeten zijn hoe de boom er uiteindelijk in zijn volwassen fase er uit zal moeten zien. Het snoeien is dan ook hierop gericht.
- De jeugd snoei en begeleidingssnoei. In deze fase, die reeds op de kwekerij begint, word de boom begeleid naar een verplanting en naar een vooraf gewenste takvrije stamlengte en een gezonde goed ontwikkelde kroon. In deze fase zal elke 3 jaar een controle/snoeibeurt uitgevoerd moeten worden. Er mag per snoeibeurt niet veel uit de kroon genomen worden. Ongeveer 20% maximaal van de bladmassa. Het kan vele jaren duren voordat een boom zijn volwassen fase bereikt heeft.
De snoei werkzaamheden zijn naaste een gewenste takvrije stamhoogte er op gericht om de kroon zich zo goed mogelijk te laten ontwikkelen. Dus plakoksels, schurende takken, dubbele toppen, zuigers enz. worden verwijderd. Om de boom in zijn volwassen fase in volle gezondheid en met zo min mogelijk problemen te laten bestaan. - Onderhoudssnoei: Wanneer de boom volwassen is en de kroon zijn uiteindelijke vorm heeft aangenomen, moet deze onderhouden worden. Zware of gedraaide takken (mechanisch belaste takken) worden uitgelicht en zo nodig worden takken ingekort. Verder gaat het bij deze snoei fase vooral om dood hout, gebroken takken en breuk-gevoelige takken.
Als de boom goed begeleid is naar zijn volwassen fase kan de boom dus oud worden zonder veel problemen. In de praktijk worden helaas niet alle bomen op de juiste wijze begeleid of zelf helemaal niet begeleid. Het kan dan voor komen dat een boom een probleem wordt. De boom kan uit zijn standplaats groeien of gevaarlijke situaties opleveren. Vaak worden bomen dan gekapt. Maar dat is niet altijd nodig. Heel vaak is het bij dergelijke bomen mogelijk om toch nog in te grijpen en de levens duur te verlengen. Wat kan een boomverzorger dan nog voor een boom doen?
- Innemen van de kroon
Van alle takken wordt dan een bepaalde lengte afgehaald. De kroon wordt dan kleiner. - Uitlichten
Enkele takken worden in zijn geheel verwijderd. De kroon wordt dan lichter en opener.
Innemen en uitlichten worden ook wel door elkaar gebruikt als term. - Kandelaberen of kandelaren
Deze ingreep wordt niet door alle bomen goed verdragen en het is altijd een grote aanslag op de boom. Eigenlijk is dit niet meer dan een uitstel van executie. Bij kandelaberen worden alle takken bijvoorbeeld halverwege afgezaagd. Op het blijvende hout groeien dan weer nieuwe takken. Deze takken zijn vaak minder stevig en elke 3 à 4 jaar dient er weer flink gesnoeid te worden. Bij kandelaren worden alle takken op korte lengte van de spil (hoofdstam) afgezaagd.
Bij deze zeer zware ingrepen zal het wortelgestel zich aan het nieuwe kroon volume aanpassen. De wortels (en dan de beste gedeeltes) sterven af. Als na deze ingreep de kroon niet periodiek gesnoeid wordt zal de kans tot windworp (omwaaien) of uitwaaien van takken groter worden. N.B. het wortelgestel is niet meer berekend op het grote kroon volume en nieuwe takken groeien op de oude snoei wonden en dat zijn zwakke plekken. - Soms wordt deze ingreep ook uitgevoerd om de ondergroei betere kansen te geven. Dit is echter niet waar omdat de ondergroei juist minder zal presteren door het rottingsproces onder de grond die het bodemleven aan zich bindt.
- Ergo: Kandelaberen en kandelaren zijn noodgrepen en moeten niet te snel als oplossing gezien worden
- Wat wij vinden over deze ingreep lees je op de pagina "Toppen van Bomen"